To już piąta edycja interdyscyplinarnego Festiwalu Sztuki Kobiet PERSONA, którego misją jest honorowanie twórczości kobiet i ich roli w polskiej kulturze. Matronką tegorocznej odsłony jest Jadwiga Stańczakowa – prozaiczka i poetka, „Ociemniała”, jak o sobie mówiła, bo wzrok straciła jako osoba dorosła, ocalała z warszawskiego getta, córka, matka i babcia, dla której ważne były sprawy kobiet.
Festiwal Sztuki Kobiet PERSONA 2025
Jadwiga Stańczakowa. Wyjście z cienia
29 maja – 1 czerwca 2025 r.
wstęp wolny, na wybrane wydarzenia obowiązują zapisy oraz bilety. Start rezerwacji oraz sprzedaży 28 kwietnia.
W tym roku wydarzenia festiwalowe odbędą się w różnych warszawskich lokalizacjach: Mazowieckim Instytucie Kultury, Kinie Studyjnym LUNA, oraz w przestrzeni miejskiej. Jeśli nie zaznaczono inaczej, wydarzenia odbywają się w siedzibie głównej MIK, przy ul. Elektoralnej 12.
Program Festiwalu
29 maja (czw.) Otwarcie Festiwalu
- 19:00 | Czy byłabym poetką, gdybym widziała?
z Justyną Sobolewską rozmawiać będzie Elżbieta Szymańska (MIK).
wstęp wolny
dostępność: pętla indukcyjna, tłumaczenie na PJM
- 20:30 | Dźwiękoczuła PREMIERA
słuchowisko na żywo z tekstami Jadwigi Stańczakowej i jej osobistymi nagraniami audio. Scenariusz i reżyseria: Maria Marcinkiewicz-Górna, muzyka: Piotr Skotnicki, scenografia: Marcin Chlanda. Występują: Maria Seweryn, Justyna Kowalska, Szymon Mysłakowski
wydarzenie biletowane
dostępność: pętla indukcyjna, tłumaczenie na PJM
30 maja (pt.)
- 19:00 | Babskie i ślepackie
o twórczości Jadwigi Stańczakowej i przekraczaniu siebie rozmawiają: Maciej Duda (prowadzący), Małgorzata Halber, Eliza Kącka i Zyta Rudzka
wstęp wolny
dostępność: pętla indukcyjna, tłumaczenie na PJM
- 20:30 | Firma portretowa
wernisaż wystawy Moniki Mamzety z udziałem artystki i kuratorki wystawy, Agaty Becher
wstęp wolny
dostępność: pętla indukcyjna, tłumaczenie na PJM
- 21:00 | Maniucha Bikont Porządki koncert
najnowszy projekt muzyczny łączący tradycję, elektronikę i jazz, dryfując w stronę muzyki indie. To osobiste historie na wielogłos, bogate instrumentarium i autorskie teksty
wydarzenie biletowane
dostępność: pętla indukcyjna,
31 maja (sob.)
- 11:00 – 17:00 | Zakład Poetyckich Pobrań Dźwiękowych
punkt nagrań indywidualnych płyt winylowych do kolekcji Czytelni Słów i Dźwięków ELEKTRA
zapisy: elektra@mik.waw.pl
dostępność na życzenie (zgłoszenie najpóźniej 3 dni przed wydarzeniem)
- 13:00 – 16:00 | Pisanie w Elektrze. Poetyckie warsztaty kreatywnego pisania
warsztaty prowadzone przez Opal Ćwikłę. Inspirację do pisania podczas spotkania stanowić będzie twórczość kobiet, zarówno klasyczek, jak i nowych pisarek.
zapisy: elektra@mik.waw.pl
dostępność na życzenie (zgłoszenie najpóźniej 3 dni przed wydarzeniem)
- 15:00 | Parę osób, mały czas
projekcja filmu oraz spotkanie z twórcami: reżyserem Andrzejem Barańskim, Krystyną Jandą i Anną Sobolewską. Rozmowę poprowadzi Paulina Reiter
wydarzenie biletowane
dostępność: pokaz filmu – audiodeskrypcja i napisy; spotkanie tłumaczone na PJM
Luna Kino Studyjne, ul. Marszałkowska 28
- 17:30 – 18:30 | Dyskusyjny Klub Płytowy: Guest Julka KONCERT
odsłuch premierowy
wydarzenie bezpłatne
Czytelnia Słów i Dźwięków ELEKTRA
- 19:00 | Kobieta artystka w cieniu artysty
o kobietach artystkach, które przełamują bariery w życiu i w sztuce, rozmawiają: Amelia Sarnowska (prowadząca), Julia Fiedorczuk, Sylwia Zientek i Guest Julka
wstęp wolny
dostępność: pętla indukcyjna, tłumaczenie na PJM
- 20:30 | Basia Małecka z zespołem Agnieszka
koncert jazzowy do słów Agnieszki Osieckiej
wydarzenie biletowane
dostępność: pętla indukcyjna
1.06 (nd.)
- 12:00 | Joga, medytacja i oddychanie
zajęcia poprowadzą Martyna Peszko i Cela Sobolewska
zapisy: kasa@mik.waw.pl
dostępność na życzenie (zgłoszenie najpóźniej 3 dni przed wydarzeniem)
- 14:00 | Niezatarte ślady Getta Warszawy
podczas spaceru przybliżymy historię warszawskiego getta, codziennego życia jego mieszkanek i mieszkańców oraz tragicznego końca warszawskiej społeczności żydowskiej. Spacer organizowany przez Żydowski Instytut Historyczny. Prowadzenie: dr Szymon Pietrzykowski
zapisy: kasa@mik.waw.pl
start spaceru: ŻIH, ul. Tłomackie 3/5
dostępność na życzenie (zgłoszenie najpóźniej 3 dni przed wydarzeniem)
- 16:00 | Ezoteryka, dermooptyka, medytacja i joga: Jadwiga i doświadczenia wewnętrzne
rozmawiają: Olga Drenda (prowadząca), Anna Sobolewska i Joanna Roszak
wstęp wolny
dostępność: pętla indukcyjna, tłumaczenie na PJM
- 18:00 | Po co nam Herstorie w instytucjach
debata z udziałem Agnieszki Jankowiak-Maik: wiceprezeski fundacji Muzeum Historii Kobiet, dr Marianny Otmianowskiej: dyrektorki Muzeum Łazienki Królewskie, Barbary Gołębiowskiej: dyrektorki Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie i Joanny Cichockiej-Guli: dyrektorki sopockiego Goyki 3 Art Inkubatora. Rozmowę poprowadzi Magdalena Ulejczyk, dyrektorka MIK i pomysłodawczyni Festiwalu
wstęp wolny
dostępność: pętla indukcyjna, tłumaczenie na PJM
- 20:00 | Jadwiga PREMIERA
monodram Agnieszki Przepiórskiej do tekstu Piotra Rowickiego, w reżyserii Anny Gryszkówny. Muzyka: Piotr Skotnicki, scenografia i kostiumy: Matylda Kotlińska, choreografia: Karolina Kraczkowska, światło: Michał Głaszczka
wydarzenie biletowane
dostępność: pętla indukcyjna, audiowstęp, tłumaczenie na PJM
Matronka Festiwalu Sztuki Kobiet PERSONA
„Ociemniała”, jak o sobie mówiła, bo wzrok straciła jako osoba dorosła, ocalała z warszawskiego getta, córka, matka i babcia, dla której ważne były sprawy kobiet. Przez całe życie wytrwale walczyła z różnymi ograniczeniami, płacąc za tę walkę cenę. Kierowało nią pragnienie życia na własnych warunkach i mimo wszystko, pragnienie rozwoju i tworzenia, pisania, ale też publikowania.
Przez wiele lat żyła w cieniu swoich przyjaciół, uznanych artystów, których sprawom życiowym i literackim poświęcała się z bezinteresownym oddaniem. Ona na drugim planie, w cieniu, ale mimo to jasna i pełna światła, co widać w jej wierszach i prozie, w dzienniku.
Jak pisze Justyna Sobolewska ‒ wnuczka poetki i zarazem jej biografka ‒
teraz jest czas Jadwigi Stańczakowej.
Chcemy z nowej perspektywy przyjrzeć się jej twórczości i życiu. A te splatają się ze sobą w jeden los kobiety artystki, stanowiąc inspirację do rozmów o sztuce, życiu i tożsamości podejmowanych w czasie przyszłorocznego festiwalu.
Jadwiga Stańczakowa (1919–1996) – niewidoma prozaiczka i poetka. Urodziła się w Warszawie i tu przeżyła okupację – udało się jej jednak uciec wraz z rodzicami z getta. Po wojnie pracowała jako dziennikarka w „Głosie Ludu”, a gdy przeniosła się wraz z mężem do Gdańska, pisała do „Dziennika Bałtyckiego”. W 1948 roku całkowicie straciła wzrok i wróciła do Warszawy, a po kilku latach została redaktor naczelną czasopisma „Pochodnia”. Twórczość literacką rozpoczęła od cyklu felietonów radiowych. Wydała też zbiory krótkich opowiadań – Ślepak, Przejścia, Boicie się czarnego ptaka. Blisko przyjaźniła się z Mironem Białoszewskim, prowadziła jego papiery, pilnowała, by niczego nie wyrzucił, nauczyła go obsługiwać magnetofon. Wspólnie napisali Dziennik we dwoje. Opublikowała wiele tomów wierszy, m.in. Niewidoma (1979), Magia niewidzenia (1984), Depresje i wróżby (1984), Na żywo (1987), Ziemia-kosmos (1990), Refugium (1991) czy Japońska wiśnia (1992).
Jej córką jest Anna Sobolewska, eseistka, krytyczka i historyczka literatury, a wnuczką Justyna Sobolewska, dziennikarka i krytyczka literacka, a także autorka biografii Jadwigi.
(z noty biograficznej ze strony Wydawnictwa Marginesy)
Zespół Programowy:
Elżbiet Szymańska, kuratorka literacka festiwalu
Justyna Sobolewska, współkuratorka festiwalu
Agnieszka Daroch, koordynatorka festiwalu
Magdalena Ulejczyk, pomysłodawczyni festiwalu
Matronat:
Fundacja Muzeum Historii Kobiet
HERSTORY
Partnerzy:
Fundacja Kultury Bez Barier
Żydowski Instytut Historyczny
Patronat medialny
ZOBACZ: Program MIK w wersji tekstowej
