Realizuję się w stosunkach międzyludzkich – portret jako zdarzenie, portret jako spotkanie.

Monika Mamzeta Firma portretowa

31 maja-30 lipca 2025 r. | Galeria Elektor
wstęp wolny
wernisaż 30 maja o godz. 20:30; dostępność: pętla indukcyjna, audiodeskrypcja, tłumaczenie na PJM

W ramach tegorocznej edycji Festiwalu Sztuki Kobiet Persona, którego matronką w 2025 jest Jadwiga Stańczakowa – poetka, redaktorka i towarzyszka twórcza Mirona Białoszewskiego – artystka wizualna Monika Mamzeta proponuje rzeźbiarską Firmę Portretową, performatywne działanie w przestrzeni galerii, w którym ciało, forma, relacja między twórczynią a model(k)ami będą się ściśle zazębiać.
Inspirując się Witkacym i jego słynną firmą portretową artystka włączy widza w proces powstawania dzieła: nie tylko jako obserwatora, ale zakładając jego współobecność.

Festiwalowi PERSONA przyświeca idea niezgody na pomijanie kobiet we współtworzeniu kultury. Jadwiga Stańczakowa – poetka, redaktorka, aktywna uczestniczka życia artystycznego, mimo utraty wzroku, wyjątkowo relacyjna, twórcza i sprawcza zasługuje na ten matronat. Jej relacja z Mironem Białoszewskim była przestrzenią wzajemnego wpływu, wymiany i współtworzenia.

Taki cel chce zrealizować w ramach Firmy Portretowej Monika Mamzeta.

Artystka od lat pracuje z autoportretem, rolami kulturowymi i figurą kobiecego ciała jako miejsca symbolicznej gry. W swojej realizacji w przestrzeni galerii Elektor przesunie akcent: od obiektu ku relacji. Jej rzeźbiarskie działania na żywo staną się nie tylko konstrukcją formy, ale momentem spotkania, w którym przedstawienie powstaje z napięcia między osobą portretującą a portretowaną.

Na tle twórczości Stańczakowej, której życie i twórczość ukształtowała ociemniałość, ale też ogromna siła kontaktu, zmysłowego istnienia w języku i relacji, działania Mamzety staną się nie tylko artystycznym gestem, ale afektywnym eksperymentem z bliskością, intymnością, widzialnością i tożsamością.

Wspomniane nawiązanie do Firmy Portretowej Witkacego w postaci pracy „Hommage à Witkacy” Moniki Mamzety przełoży się na to artystyczne przedsięwzięcie, które nawiązuje zarówno do działalności usługowej, jak i performansu tożsamościowego. Witkacy portretował nie tylko twarze, ale stany psychiczne, humory, osobowości – ujmując to w ścisły regulamin sprawił, że portret był formą gry i dokumentem spotkania.
Mamzeta przepisze tę strategię na język współczesnej sztuki wizualnej, połączy performans, autoportret i rzeźbę, tworząc rzeźbiarską firmę portretową – działanie realizowane na żywo, w obecności publiczności i z udziałem konkretnych osób.

Działania Mamzety staną się wizualną analogią postawy Stańczakowej – pokażą, że twórczość rodzi się nie tylko z patrzenia, lecz z obecności. Że portret może być dotykiem, słowem, zgodą na współistnienie.

O artystce

Mieszka i pracuje w Warszawie. Jest absolwentką Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Doktora sztuki. Jest również absolwentką Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła studia doktoranckie w Szkole Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz Studium Prawa Własności Przemysłowej na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ma prawie 30 lat praktyki prawniczej. Pracuje jako adwokatka i rzeczniczka patentowa w sprawach z zakresu własności intelektualnej (prawo autorskie, znaki towarowe, wzory przemysłowe i patenty). Autorka części prawnej Praktycznego Poradnika dla Artystów (red. Agnieszka Pindera, 2012). Prowadziła wykłady i szkolenia z zakresu prawa własności intelektualnej. Gościnnie prowadziła projekty z osobami studenckimi na Wydziale Sztuki Mediów (w ramach koła naukowego) oraz na Wydziale Grafiki ASP w Warszawie, a także wykłady i prezentacje na Akademii oraz UW. Od 2024 r. wykładowczyni w Pracowni Kompozycji Brył i Płaszczyzn w Katedrze Praktyk Artystycznych Wydziału Wzornictwa warszawskiej ASP.  Autorka plakatów dla feministycznych organizacji pozarządowych oraz feministycznych tekstów teoretycznych. Tworzy instalacje rzeźbiarskie i multimedialne, fotografie i filmy wideo. Autorka fotografii ilustrujących książki (m.in. Irena Krzywicka, Pierwsza krew, wyd. Krytyka Polityczna, 2008). Uczestniczka licznych wystaw indywidualnych i zbiorowych. Współzałożycielka kolektywu Inne Towarzystwo. Pomysłodawczyni i kuratorka wystaw indywidualnych i zbiorowych (m.in. Paulina, Skutki Uboczne, Revenge Dress). Jej prace znajdują się w zbiorach prywatnych oraz w kolekcji Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.