Wszyscy jesteśmy uwikłani w mechanizmy patriarchatu. Sztuka nie jest w stanie ich przezwyciężyć. Czy jest więc jeszcze nadzieja na równość między ludźmi?  Wystawa przeznaczona dla widzów dorosłych (18+).

Markus Öhrn Bye Bye Poland
15 grudnia 2023 r. (pt) 18:00 – 20 stycznia 2024 r. | Galeria Foksal
wernisaż: 15 grudnia (pt) 18:00
wstęp wolny
Wystawa przeznaczona dla widzów dorosłych (18+)

Wszyscy jesteśmy uwikłani w mechanizmy patriarchatu. Sztuka nie jest w stanie ich przezwyciężyć. Czy jest więc jeszcze nadzieja na równość między ludźmi?

Jeśli zgodzimy się przyjrzeć własnej pozycji w świecie, ze wszystkimi jej przywilejami i ograniczeniami, może zrozumiemy na czym polega patriarchat, który krzywdzi wszystkich? Wyobrażając sobie wspólną walkę z patriarchatem marzymy o porozumieniu, ale nie wierzymy, że może ono naprawdę nastąpić. Jeżeli więc pozostaje nam dożyć swoich dni w tej beznadziejnej sytuacji, czy możliwość zobaczenia własnej śmierci będzie wyzwalająca? Wszyscy umrzemy nie wiedząc, jak zostaniemy zapamiętani. Mimo to wizualizujemy scenariusze własnego odchodzenia i czasu już po: tęsknotę rodziny i przyjaciół oraz odbywające się ostateczne moralne oceny naszej osoby oraz działań.

Instalacja i performans “Bye Bye Poland” jest kontynuacją współpracy Markusa Öhrna ze słynnymi “Fag Fighters” Karola Radziszewskiego. Jest również definitywnym końcem jego praktyki artystycznej w Polsce. Pokazywane na wystawie wideo  przedstawia upokorzenie artysty z powodu narodowości, płci, wieku i niejasnej tożsamości seksualnej,  następnie w inscenizowanym akcie przemocy zostaje on zgwałcony i zabity, a jego ciało pocięte na kawałki przez “Fag Fighters” we własnym pokoju w hotelu Reytan.

Markus Öhrn (ur. 1972) – szwedzki artysta wizualny i reżyser teatralny, obecnie mieszka i tworzy w miejscowości Stocksbo w Szwecji. Ukończył studia magisterskie na kierunku Sztuk Pięknych na Konstfack w Sztokholmie w 2008 roku. Tworzy przede wszystkim w dziedzinach performansu, instalacji dźwiękowych i wideo. Jest  cenionym mentorem dla młodszych artystów i wykłada na wielu uniwersytetach w Europie. W roku 2018 pełnił funkcję profesora gościnnego na Wydziale Teatralnych Studiów Stosowanych w Giessen.

Twórczość Markusa Öhrna, w tym jego trylogia składająca się z przedstawień “Contes d’amour” (2010), “We Love Africa and Africa Loves Us” (2012) oraz “Bis zum Tod” (2014), była prezentowana zarówno w Szwecji, jak i na arenie międzynarodowej, na prestiżowych festiwalach, takich jak Theatertreffen, Wiener Festwochen, Festival d’Avignon, Volksbühne-am Rosa-Luxemburg-Platz, Museum of Modern Art, Haus der Kulturen der Welt oraz w Dramaten w Sztokholmie, gdzie w 2022 roku stworzył 12-odcinkowy performans o tytule “The Unknown“. Za swoje przedstawienie “3 episodes of life“, które miało premierę na festiwalu Wiener Festwochen w 2019 roku, Markus zdobył Nagrodę Nestroya.

W Polsce jego spektakle, takie jak “Sonata Widm” (2017) i “3 episodes of family life”, były wystawiane w 2021 roku w Nowym Teatrze w Warszawie. Twórczość Markusa Öhrna budzi kontrowersje i intensywne dyskusje na temat granic i możliwości współczesnego teatru.

Fag Fighters (2007 – aktualnie)

Fag Fighters to fikcyjna miejska jednostka partyzancka, “pedalski gang” operujący na marginesie mainstreamowego społeczeństwa, oznaczający swoje terytorium graffiti i popełniający akty przemocy, włączając w to przemoc seksualną. Znakiem rozpoznawczym Fag Fighters są różowe kominiarki. Z wideo Fag Fighters: Prolog dowiadujemy się, że kominiarki zostały wykonane przez babcię Karola Radziszewskiego.

Polska prawica postrzega społeczność LGBT jako śmiertelne zagrożenie dla porządku społecznego. Radziszewski przechwytuje i wzmacnia stereotypowy konserwatywny dyskurs, przekształcając go w aspołeczną, anarchiczną, subwersywną fantazję. Tworzy także dowody działalności jednostki – graffiti, ślady, amatorskie zdjęcia zrobione przez członków grupy. Granica między dramatem a symulacją jest rozmyta; fikcja wydaje się niepokojąco realistyczna.

Wideo Fag Fighters: Prolog można traktować jako most, który łączy dwie rzeczywistości, które Radziszewski wprowadza do swojej sztuki: rodzinę i gejowską subkulturę. Obydwie te przestrzenie społeczne należą do sfery życia prywatnego artysty, a jednak wydają się być od siebie odległe; są to dwa przeciwstawne bieguny tożsamości Radziszewskiego. Jednakże skrajności niespodziewanie spotykają się w Fag Fighters: Prolog. Wideo przedstawia babcię artysty, która szyje różowe kominiarki na staromodnej maszynie do szycia. Te kominiarki staną się atrybutem Fag Fighters – oddziału gejowskich anarchistów wymyślonych przez Radziszewskiego.

Stach Szabłowski “Zawsze chciałem”, tekst w katalogu do wystawy , CSW Zamek Ujazdowski, Warszawa 2007

ENG

The installation and performance “Bye Bye Poland” is a continuation of Markus Öhrn’s collaboration with Karol Radziszewski’s famous “Fag Fighters.” It also marks the definitive end of Öhrn’s artistic practice in Poland. The video shown atthe exhibition depicts the artist’s humiliation on the basis of his nationality, gender, age and ambiguous sexual identity, after which he is raped, killed in a stage act of violence and his corpse is dismembered by the “Fag Fighters” in his own room at the Reytan Hotel.

Patronat: Institutet Vitsaniemi

koordynatorka: Martyna Stołpiec m.stolpiec@mik.waw.pl